Günümüzde bebek sahibi olmak zorlaşıyor. Genellikle de bölgesel faktörler ve anne olma yaşındaki artış, bebek sahibi olmanın önündeki mühim zorluklar olarak karşımıza çıkıyor ve kısırlık sıklığında artış gözleniyor.
Genellikle erkek namacıylali kısırlığa bakıldığında, sayı ve hareket sorunlulukları başı çekiyor. Genetiği sorunlu spermler hem gebelik meydana gelmesine engel oluyor hem de düşüklere namacıyla olabiliyor. Konu ile alakalı Centrum Clinic Kadın Hastalıkları ve Doğum Eksperi Doç. Dr. Emre Pabuçcu, mühim noktalara değindi.
Spermin DNA hasarı ölçülebiliyor
Yakın geçmişe kadar, erkekte kısırlık araştırması yalnızca sperm adedi ve hareketleri olarak değerlendiriliyordu. Son vakitlerde spermlerin DNA’larındaki hasarı da meydana koyan teknikler meydana çıktı. Doç. Dr. Emre Pabuçcu, belirli sayıda sperm hücresinin özel boyama - işaretleme tekniki ile DNA’larındaki hasarının tespitinin yapılabildiğine ilgi çekerek genel olarak, sayı ve hareket sorunu olanlarda kalıtsal hasar da saptanabildiğini ve değerleri normale yakın şahıslarda de spermlerin DNA’larının sorunlu olma ihtimalini belirtti.
Pabuçcu, husus ile alakalı açıklamalarına devam etti:
Bu hastalığa sahip olanlar, ilgi!
Sperm genetiğinde çoğu sebepten ötürü hasarlanma olabilir. Bunların arasında; sigara içimi bilhassa de günlük 10 adetten çok, varikosel diye tanımladığımız testis damarlarındaki şişlik durumu, geçirilmiş ameliyatlar, uzun süreli ilaç kullanımı, çocuklukta geçirilmiş ateşli hastalıklar, kabakulak hikayesi, kanser namacıylaiyle radyasyon ya da ilaca maruz kalmak başlıca namacıylaler olarak sayılabilir. Öyküsünde hiçbir şey olmayan fakat sperm kalıtsal hasarı çok çoğu erkek de var.
Sperm kalıtsal hasarı düşüklere namacıyla oluyor
Normal bir gebelik amacıyla, spermin yumurtayı tüp ortamında başarılı bir şekilde döllemesi lüzumiyor. Bunun amacıyla de spermin baş evresinde taşıdığı kalıtsal yapının sıhhatli olması yani kırıklar içermemesi lüzumiyor. Genetiği sorunlu spermler hem yumurtayı iyi dölleyemiyor hem de dölleseler bile meydana gelen embriyo sağlıksız olacağından düşükler karşımız çıkabiliyor. Kısaca, sperm adedi ve hareketi normal olup çocuk sahibi olamama, yineleyen gebelik kayıpları ve tüp bebek tedavisi sonucunda kötü embriyo niteliği izlenmesi gibi bazı mühim ve olumsuz neticeler doğuruyor.
Kimlere sperm kalıtsal hasarı bakılmalı?
Öncelikle bir hususyu netleştirmek lüzumir, herkese bakılması doğru değil. Tekrarlayan gebelik kayıbı hikayesi olanlar, yineleyen tüp bebek başarısızlığı olanlar, geçmişinde hastalık-ameliyat-travma hikayesi olan erkekler ve açıklanamayan kısırlıktan yakınan erkeklere bu test önerilebilir. Test husussu ile alakalı kaygı etmeye lüzum yok, kolay bir sperm analizi örneğinden bu test yapabilir fakat tecrübeli ve referans laboratuvarlarda bakılmalı. Aksi takdirde neticeler tutarsız olabiliyor.
Genetik hasar saptanmış şahıslarda ne gibi tedaviler yapılıyor?
Sperm kalıtsal yapısını düzeltici ilaç maalesef yok. Temel bazı önlemlerin alınması lüzumli. Uygun diyet yapmak, sigarayı bırakmak ve doğru beslenmek en asli yapılması lüzumen işler. Sonuç alınamaz ise en az 2-3 aylık anti oksidanlar diye tanımladığımız takviyelerin yararı olduğuna dair verimiz var.
Bir başka teknik ise, bilhassa tüp bebek tedavisi planı oluşturulan şahıslara önerilebilir. Bu teknikte testislerden iğne ile sperm elde ediliyor. Amacımız, genetiği bozulmamış spermlerin üretildiği yerden yani testis dokusundan elde edilmesi. Uyguladığımız ve Dünya tıp literatürüne giren bir çalışmada, yineleyen tüp bebek başarısızlığı olan vakalarda bu teknik ile lüzumtiğince iyi gebelik oranları yakaladık. Bu çalışmamız saygın dergilerce hep referans olarak gösterildi. Özetle, anti oksidanlar ile 2-3 aylık takviye ya da testislerden iğne ile alınan spermlerin tüp bebek tedavisinde kullanılması işe yarayabiliyor.
0 yorum: